Modernizacje a systemy legacy w bankowości
Zmiany technologiczne w dzisiejszym świecie następują w bardzo dynamicznym tempie. Szybko rozwijające się technologie stawiają bankowość przed trudnym wyzwaniem: jak efektywnie modernizować istniejące systemy informatyczne, jednocześnie zachowując stabilność operacyjną? Systemy legacy, mimo swojej niezaprzeczalnej wartości, stają się barierą dla innowacyjności. W Polsce, gdzie sektor bankowy od lat inwestuje w cyfryzację, dylemat między modernizacją a utrzymaniem systemów dziedziczonych staje się coraz bardziej palący. W artykule przyjrzymy się, jak banki radzą sobie z tym wyzwaniem, jakie strategie adaptacyjne wdrażają i jakie korzyści oraz ryzyka niesie za sobą rozbudowa tych kluczowych, ale często przestarzałych rozwiązań.
Szybki rozwój technologii
Sektor bankowy, jak żaden inny, musi dostosowywać się do gwałtownego tempa rozwoju technologicznego. Klienci oczekują dziś natychmiastowego dostępu do usług finansowych za pośrednictwem aplikacji mobilnych, bankowości internetowej czy płatności cyfrowych. Nowe technologie, takie jak sztuczna inteligencja, blockchain, czy open banking, rewolucjonizują sposób, w jaki działają instytucje finansowe. Jednak systemy legacy, które często bazują na przestarzałych językach programowania i architekturach, nie są wystarczająco elastyczne, aby szybko i skutecznie integrować się z tymi innowacjami. Banki muszą więc balansować między nowoczesnością a ograniczeniami starszych rozwiązań.
Bezpieczeństwo i zgodność z regulacjami
Regulacje dotyczące ochrony danych osobowych, takie jak RODO, oraz standardy bezpieczeństwa finansowego, stawiają przed bankami wysokie wymagania. Systemy legacy, które były tworzone wiele lat temu, nie były projektowane z myślą o współczesnych zagrożeniach cyberbezpieczeństwa ani o nowych przepisach. Modernizacja tych systemów często wymaga kompleksowych i kosztownych aktualizacji, aby spełniały nowe standardy. Co więcej, banki muszą zapewniać zgodność swoich systemów z różnymi wymogami regulacyjnymi na poziomie krajowym i międzynarodowym, co dodatkowo komplikuje zarządzanie starszymi systemami.
Koszty utrzymania
Utrzymanie systemów legacy jest coraz droższe z biegiem lat. Banki muszą nie tylko inwestować w konserwację, ale także w integrację tych systemów z nowymi technologiami. Oznacza to, że zamiast inwestować w innowacje, duża część budżetów IT jest przeznaczana na bieżące utrzymanie i naprawy przestarzałych rozwiązań. Starsze systemy są także mniej wydajne i bardziej podatne na awarie, co generuje dodatkowe koszty w postaci przestojów lub utraty danych. W perspektywie długoterminowej, dalsze utrzymywanie systemów legacy staje się nieopłacalne, co zmusza banki do podejmowania decyzji o migracji do nowoczesnych rozwiązań.
Wyzwania związane z integracją
Wdrażanie nowych technologii w bankowości wymaga płynnej integracji z istniejącymi systemami, co w przypadku systemów legacy jest wyjątkowo trudne. Starsze architektury informatyczne często nie są kompatybilne z nowymi rozwiązaniami, co prowadzi do konieczności tworzenia skomplikowanych interfejsów i rozwiązań tymczasowych. Tego typu integracje są czasochłonne i kosztowne, a ponadto mogą prowadzić do obniżenia efektywności operacyjnej. W rezultacie banki muszą podejmować decyzje dotyczące priorytetów inwestycyjnych – czy modernizować systemy krok po kroku, czy też przeprowadzić kompleksową migrację do nowej platformy.
Kadra IT
Jednym z mniej oczywistych, ale równie ważnych wyzwań związanych z utrzymywaniem systemów legacy jest brak specjalistów IT, którzy mają doświadczenie w pracy z tymi starszymi technologiami. Programiści i administratorzy, którzy rozwijali te systemy, często odchodzą na emeryturę lub zmieniają specjalizację, co prowadzi do deficytu ekspertów. Szkolenie nowych pracowników w zakresie starszych technologii jest czasochłonne i mało efektywne, szczególnie w obliczu szybko zmieniających się standardów technologicznych. Brak wykwalifikowanej kadry dodatkowo utrudnia bankom zarządzanie i rozbudowę systemów legacy, co przyspiesza konieczność ich modernizacji.
Jak radzi sobie w tym obszarze polska bankowość?
Polskie banki intensywnie pracują nad modernizacją swoich systemów legacy, dostosowując się do dynamicznych zmian technologicznych oraz rosnących oczekiwań klientów. Główne strategie modernizacyjne obejmują migrację do chmury, wprowadzenie architektury mikroserwisów oraz wdrażanie sztucznej inteligencji (AI).
1. Migracja do chmury
Migracja systemów do chmury stała się jednym z priorytetów dla polskich banków, takich jak PKO BP, mBank, czy ING Bank Śląski. Decyzja o przeniesieniu starszych systemów (zwłaszcza opartych na platformach mainframe) do środowisk chmurowych wynika z potrzeby obniżenia kosztów oraz zwiększenia elastyczności operacyjnej. Chmura oferuje możliwość skalowania zasobów w zależności od potrzeb, co pozwala bankom na szybsze wdrażanie innowacji oraz lepsze reagowanie na zmieniające się wymagania rynkowe i technologiczne. Ponadto, dzięki modelowi chmury publicznej, banki mogą lepiej integrować się z nowoczesnymi technologiami, jak sztuczna inteligencja czy blockchain, co było trudne w przypadku starszych rozwiązań (ITwiz) (ITwiz).
Jednak wdrożenie chmury nie obyło się bez wyzwań, szczególnie w zakresie bezpieczeństwa i regulacji prawnych. Migracja musi być przeprowadzana z zachowaniem pełnej zgodności z regulacjami dotyczącymi ochrony danych, takimi jak RODO. W Polsce migracja do chmury zyskuje na znaczeniu, szczególnie w obliczu rosnącej liczby transakcji cyfrowych i wymagań stawianych przez klientów (ITwiz).
2. Architektura mikroserwisów
Banki coraz częściej zastępują monolityczne systemy informatyczne architekturą opartą na mikroserwisach, która umożliwia bardziej elastyczne zarządzanie i stopniową modernizację infrastruktury IT. Mikroserwisy pozwalają na tworzenie niezależnych modułów, które można rozwijać i aktualizować bez konieczności zmiany całego systemu. To kluczowe, szczególnie w przypadku starszych systemów bankowych, gdzie każda zmiana wymagała skomplikowanych procesów i testów.
Przykładem wdrożenia tej strategii jest projekt realizowany przez firmę IBA, polegający na migracji systemu z platformy mainframe na rozwiązanie oparte na mikroserwisach w Javie (ITwiz). Taka modernizacja umożliwia lepszą integrację z nowymi technologiami i aplikacjami, co z kolei przekłada się na bardziej elastyczne zarządzanie danymi i łatwiejszą integrację z fintechami i partnerami zewnętrznymi.
3. Wdrażanie AI
Sztuczna inteligencja (AI) odgrywa coraz większą rolę w transformacji systemów bankowych w Polsce. AI jest wykorzystywana przede wszystkim w analizie danych, automatyzacji procesów, zarządzaniu ryzykiem oraz w personalizacji usług dla klientów. Banki, takie jak PKO BP i Santander, wdrażają AI, aby poprawić efektywność operacyjną i bezpieczeństwo. AI pomaga również w przeciwdziałaniu oszustwom finansowym, analizując wzorce zachowań klientów i wykrywając anomalie w czasie rzeczywistym (Gazeta Prawna).
Systemy AI są również stosowane do automatyzacji procesów związanych z obsługą klienta, takich jak chatboty i wirtualni asystenci, które pomagają klientom w codziennych transakcjach bankowych. AI jest również kluczowe w obszarze analizy danych, pozwalając bankom na lepsze zrozumienie preferencji klientów oraz optymalizację ofert i produktów bankowych (ITwiz).
4. Cyberbezpieczeństwo i regulacje:
W obliczu rosnącej liczby zagrożeń cybernetycznych, polskie banki muszą kłaść duży nacisk na rozwój strategii związanych z cyberbezpieczeństwem. Wdrożenie nowych technologii, takich jak chmura i AI, wymaga od banków stosowania zaawansowanych narzędzi zabezpieczających, takich jak platformy behawioralne i systemy monitorujące, które analizują zachowania klientów i wykrywają potencjalne zagrożenia. PKO BP i inne banki inwestują w takie technologie, aby zminimalizować ryzyko oszustw (Gazeta Prawna).
Regulacje prawne, takie jak RODO, wymagają od banków szczególnej dbałości o ochronę danych klientów. W związku z tym banki muszą dostosowywać swoje systemy legacy, aby były zgodne z nowymi standardami, co stanowi dodatkowe wyzwanie podczas migracji do chmury czy wdrażania AI (ITwiz).
Podsumowując, polskie banki wdrażają zaawansowane strategie modernizacji systemów legacy, koncentrując się na chmurze, architekturze mikroserwisów, sztucznej inteligencji oraz zapewnieniu najwyższych standardów bezpieczeństwa. Transformacja ta jest kluczowa dla utrzymania konkurencyjności i dostosowania się do rosnących oczekiwań klientów oraz zmieniających się przepisów.
