Kolejnym instrumentem, który w kontekście ESG corocznie nabiera większej wagi i wymaga coraz więcej zarówno od przedsiębiorstw niefinansowych jak i finansowych – jest Taksonomia UE i ujawnienia taksonomiczne. Ich celem
jest umożliwienie dokładnego określenia wpływu przedsiębiorstw na środowisko naturalne.
„Taksonomia” to termin oznaczający systematyczne klasyfikowanie i opisywanie różnych elementów (najczęściej spotykamy się z nim w kontekście biologicznym, gdzie taksonomia pozwala nam na kategoryzację różnych organizmów – na gatunki, rodziny, podrodziny etc).
W kontekście ESG termin ten oznacza identyfikację konkretnych kategorii działań, które mają wpływ na cele zrównoważonego rozwoju. Potocznie „Taksonomią UE” nazywa się rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje –która zarysowuje ramy i warunki działań, które można uznać za zrównoważone środowiskowo. Dostarcza ona jednolitego standardu klasyfikacji działań zgodnych z celami zrównoważonego rozwoju. Jednocześnie Taksonomia nakłada na przedsiębiorców obowiązek ujawniania, jaki procent ich obrotu związany pochodzi ze zrównoważonej działalności i jaki procent ich inwestycji i wydatków operacyjnych odpowiada aktywom lub procesom związanym ze zrównoważoną środowiskowo działalnością.
Ujawnienia taksonomiczne obejmują różne aspekty, od wspomnianej identyfikacji zrównoważonych usług, produktów czy inwestycji, do ujawnień taksonomicznych dotyczących produktów finansowych – do których zobowiązani są przedsiębiorcy finansowi. Ujawnienia mogą także dotyczyć działań instytucji finansowych na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatycznym, ochrony bioróżnorodności czy promowania efektywności energetycznej.
Fot. Weronika Dyląg
Zakres ujawnień był do tej pory ograniczony. Rok 2024 – to rok pełnych ujawnień w zakresie zgodności z Taksonomią. Dla banków – które, żeby zaprezentować, w jakiej mierze ich portfel jest „zielony”, muszą uzyskać od przedsiębiorców niefinansowych ich KPI, oceniające zgodność działalności przedsiębiorstwa z Taksonomią i na tej podstawie obliczyć, jaka część ekspozycji wobec klientów powiązana jest z taką działalnością – będzie to rok szczególnie pełen wyzwań. Wzrośnie chociażby ilość danych, które banki będą musiały pozyskać od jeszcze większej liczby przedsiębiorstw objętych ujawnieniem. Z pewnością będzie to wyzwanie technologiczne, do którego zaprzęgnąć będzie trzeba dobrze zaprojektowane narzędzia.
Wprowadzenie ujawnień taksonomicznych – choć wymaga zwiększonego zaangażowania po stronie przedsiębiorców i instytucji – przyczyni się do zwiększenia transparentności i porównywalności informacji na temat zrównoważonych działań. Te dane ułatwią inwestorom, jak i konsumentom dokładniejsze zrozumienie, w jakiś sposób przedsiębiorcy i instytucje finansowe przyczyniają się do osiągania celów zrównoważonego rozwoju, umożliwią podejmowanie bardziej świadomych decyzji inwestycyjnych, ale też – pozwolą na łatwiejszą kontrolę społeczną wpływu przedsiębiorstw na środowisko. Dzięki ujawnieniom taksonomicznym przedsiębiorstwa mają szansę wyróżniać się i budować swoją strategiczną przewagę – jako rzeczywiści uczestnicy rynku zrównoważonego rozwoju, minimalizując ryzyko greenwashingu i budując zaufanie swoich interesariuszy.
